เราคงทราบกันดีว่า “คนญี่ปุ่น” มักจะมีวัฒนธรรมที่เราเห็นแล้วรู้เลยว่า “เนี่ยแหละ คนญี่ปุ่นตัวจริง” มามากมายหลายแบบ และในวันนี้ AkeruFeed ได้นำข้อมูลจากนักเขียนสาวชาวอเมริกัน Amy Chavez เธออยู่ที่ญี่ปุ่นมาเป็นเวลา 18 ปี แถมยังทำงานให้กับสื่อออนไลน์อย่าง Rocketnews24 และนี่จะเป็น 9 นิสัยที่เรียกได้ว่าเป็น “ที่สุด” ของความเป็นเอกลักษณ์ของชาวญี่ปุ่นแท้ๆ ที่เอมี่ได้รวบรวมมาให้เราได้รู้กัน จะมีอะไรบ้าง มาดูกันเลย
1. สุภาพที่สุด
“ที่อเมริกา แค่พูดว่า กรุณา หรือ ขอบคุณ ก็ถือว่าสุภาพแล้ว แต่ที่ญี่ปุ่น ถ้าหากคุณมีเค้ก2 ชิ้น คุณจะให้ชิ้นที่ใหญ่กว่าแก่คนอื่นเสมอ แม้ว่าเขาจะเป็นศัตรูของคุณก็ตาม คุณมักให้คนอื่นก่อนและค่อยให้คุณเองเป็นคนสุดท้าย”
จริงๆ แล้วในญี่ปุ่นมีวัฒนธรรมที่เห็นแก่ส่วนรวมเป็นหลัก ดังนั้นความสุภาพแทบไม่ต้องพูดถึง เพราะ “คนอื่นมาก่อนเสมอ” เช่น ถ้ามีคนญี่ปุ่นประสบอุบัติเหตุ เขาจะเลือกขอโทษคนรอบข้างในที่เกิดเหตุ เพราะเขาเป็นต้นเหตุทำให้เกิดความเดือดร้อน แม้ว่าตัวเองจะเจ็บหนักก็ตาม
2. พวกเดียวกัน…มากที่สุด!
“ไม่ได้หมายความว่าเพื่อนเยอะ แล้วจะมาตั้งแก๊งยกพวกหรืออะไร แต่ว่าคุณแทบไม่เห็นความเป็นพวกใครพวกมันที่ญี่ปุ่นเลย! เพราะทุกคนเป็นพวกเดียวกันหมด”
ที่นี่จะไม่มีการกินเลี้ยงกันเฉพาะในหมู่เพื่อนฝูง หรือเชิญคนในที่ทำงานที่สนิทไปงานสำคัญเท่านั้น คนที่ญี่ปุ่น มักเชิญทุกคนที่รู้จัก แม้ว่าจะไม่ชอบคนเหล่านั้นก็ตาม คิดดูซิคะว่าขนาดเวลาถ่ายรูป คนญี่ปุ่นจะไม่ชวนแค่เพื่อนของตัวเอง แต่จะชวน “ทุกคน” ที่อยู่ ณ ตรงนั้นมาถ่ายรูปร่วมกันให้หมด เรียกได้ว่า “ก็เราพวกเดียวกันทั้งนั้น”
3. ให้ของขวัญตอบแทน…สำคัญที่สุด!
“เมื่อมาถึงที่นี่ เราต้องหัดเรียนรู้การให้ของขวัญตอบแทน โดยของที่ให้ ไม่จำเป็นต้องมีค่าเท่ากับสิ่งที่เราได้ก็ได้”
ยกตัวอย่างนะคะ ถ้ามีใครช่วยอะไรคุณซักอย่าง เช่น ช่วยย้ายโซฟาในห้องให้ คุณอาจจะซื้อน้ำเย็นๆ จากเครื่องขายน้ำอัตโนมัติเพื่อเป็นการแสดงถึงการขอบคุณที่เขามาช่วยเราแค่นั้นก็ได้ค่ะ
4. สะอาดที่สุด
“แฟนฟุตบอลชาวญี่ปุ่นเคยทำเอาคนทั้งโลกช็อค หลังจากการแข่งขันฟุตบอล World cup ปี 2014 ที่บราซิล”
แต่สิ่งที่ทำให้ช็อก ไม่ได้เป็นเรื่องของกีฬา แต่เพราะทั้งสแตนที่นั่ง ไม่มีใครทิ้งเศษขยะเลยแม้แต่ชิ้นเดียว
ถ้าคุณไปอยู่ญี่ปุ่น การไม่ทิ้งเศษขยะนั้นไม่ใช่เรื่องแปลก เพราะคนที่นั่นมักจะทำความสะอาดหลังเขาทำกิจกรรมต่างๆอยู่แล้ว ขนาดจัดปาร์ตี้ พวกแขกที่มางานก็ยังไม่ทิ้งเศษขยะให้รกหูรกตา แถมยังช่วยทำความสะอาดให้เจ้าของบ้านอีกด้วย เริ่ดมั้ยล่ะคะ
5. ตรงเวลาที่สุด!
“อย่างที่เรารู้กันว่าญี่ปุ่นมีชื่อเสียงด้านการตรงต่อเวลาเอามากๆ”
เช่น ถ้ารถไฟในญี่ปุ่นมาถึงชานชาลาเลทไปเพียง 1 นาที พนักงานขับรถจะไม่รอช้า รีบออกไมค์ประกาศขอโทษผ่านเสียงตามสายโดยทันทีเลยล่ะค่ะ
นอกจากนี้ เวลาเป็นเรื่องที่สำคัญมากถึงขั้นที่ว่า ผู้ให้บริการรถไฟชิงกันเซ็ง จะต้องตั้งเวลาถึงที่หมายและเวลาออกจากชานชาลา ให้อยู่ในช่วงเวลาภายใน 15วินาที เท่านั้น! เรียกได้ว่า สุดยอดไปเลย!!
6. ให้เกียรติกันมากที่สุด!
“ถ้าหากมี 1 คำที่จะอธิบายความเป็นชาวญี่ปุ่น คงหนีไม่พ้นกับคำว่า การให้เกียรติ”
หมายถึงอะไรนะเหรอคะ ก็เพราะว่าคนญี่ปุ่นมักจะไม่เอาเรื่องฐานะทางสังคมมาคิดเล็กคิดน้อยเวลาอยู่ร่วมกัน เพื่อถือเป็นการให้เกียรติซึ่งกันและกัน สังเกตได้จากการ “โน้มคำนับ” ไม่ว่าจะเพื่อทักทาย หรือเพื่อแสดงความขอบคุณ แต่จะปฏิบัติกันอย่างเท่าเทียม โดยไม่มาคิดว่าใครรวยกว่าใคร ใครอยู่ตำแหน่งไหนยังไงล่ะคะ
7. รักษาสัญญาได้ดีที่สุด!
“หากมีคนญี่ปุ่นบอกว่า เขากำลังจะทำอะไรซักอย่าง นั่นหมายถึงว่า พวกเขาจะทำสิ่งนั้นจริงๆ”
เช่น ถ้าบอกว่า “จะมา” แปลว่า เขาต้องมาให้ได้ แม้ว่าวันนั้นฝนจะตกกระหน่ำก็ตาม” และถ้าเกิดเหตุการณ์ที่ทำให้ไม่สามารถทำตามสัญญานั้นได้ คนญี่ปุ่นมักจะแจ้งบอกอีกฝ่ายให้รับทราบโดยเร็วที่สุด หรือไม่อย่างนั้นก็ต้องหาคนไปแทน ไม่ผิดคำสัญญาอย่างแน่นอน
8. สู้ให้สุด!
asadamasashi.com
“กัม-บา-รุ” เป็นคำที่นิยมใช้มากสำหรับชาวญี่ปุ่น ใช้เมื่อต้องการให้กำลังใจ ไม่ให้ยอมแพ้อะไรง่ายๆ แม้จะผ่านช่วงเวลาที่ยากลำบาก
โดยมีชาวอเมริกันหลายคน เข้าใจว่าคำนี้มีความหมายเดียวกับคำว่า Good luck อาจเพราะเวลาพูดจะมักจะใช้บริบทที่คล้ายกัน เลยทำให้เข้าใจผิด ส่วนใหญ่คนญี่ปุ่นจะไม่ค่อยพูดกันตรงๆว่า “โชคดี” เพราะมองว่าไม่ให้ไว้ใจเรื่องโชคลาง แต่ให้เชื่อในความมุ่งมั่นของตนเอง คนญี่ปุ่นจึงเลือกใช้คำว่า กัม-บา-รุ (Ganbaru) เพื่อเป็นการให้กำลังใจมากกว่า
9. สันติภาพคือ…ที่สุด!
flickr
“ในหลายประเทศมองว่า สงคราม เป็นทางเลือกหนึ่งเพื่อแก้ไขปัญหาบางสถานการณ์ แต่คนญี่ปุ่นมองว่า สงครามไม่ใช่สิ่งจำเป็นเลย”
เด็กๆ ชาวญี่ปุ่น จะถูกสอนว่าความรุนแรงเป็นเรื่องที่ผิด โดยมีการปลูกฝังเรื่องของสันติภาพและความสงบสุขสอดแทรกมาในระบบการศึกษาตั้งแต่เล็กๆ กันเลยทีเดียว
จากทั้ง 9 ข้อความเป็น “ที่สุด” ของชาวญี่ปุ่นนั้น เห็นได้ว่าบางข้อเราก็สามารถนำมาปรับใช้ในชีวิตประจำได้เหมือนกันนะคะ เอาเป็นว่าดูตามความเหมาะสมละกัน ยิ่งใครที่กำลังจะไปอยู่ญี่ปุ่นด้วยแล้วละก็ คงต้องปรับตัวและทำความเข้าใจกันรัวๆ คนที่นั่นจะได้ไม่ว่าเอาได้ แล้วจะหาว่าไม่เตือนนะค้า
